Pastele olejne vs. Suche pastele

Nie każdy wie że pastele to całkiem szeroka grupa mediów rysunkowych, część z nich zalicza się również do mediów malarskich.

Zanim wybierzemy  na zakupy i odwiedzimy sklep plastyczny, powinniśmy zapoznać się z podstawową gama informacji o technikach pastelowych, rodzajach pasteli i efektach jakie możemy nimi uzyskać.

Jak w przypadku większości artykułów malarskich i rysunkowych do wybory mamy pastele studyjne (szkolne) oraz pastele artystyczne. Po raz kolejny pragniemy zwrócić uwagę że JAKOŚĆ MA ZNACZENIE. Jeśli nie chcemy męczyć się z, rozczarowywać i zniechęcać, nie decydujmy się na najtańsze opcje pasteli. Takie produkty w większości przypadków bardziej przeszkadzają w tworzeniu i rozwijaniu umiejętności niż pomagają. Stanowią barierę nie do przeskoczenia..

Tak więc jeśli próbujecie swoich sił w dowolnej technice malarskiej lub rysunkowej i dochodzicie do wniosków typu:

– nie wychodzi mi
– to nie dla mnie
– nie potrafię, to mnie przerasta

Spróbujcie jeszcze raz, ale tym razem korzystając z lepszych produktów. Gwarantuję Wam że nagle okaże się że jesteście całkiem nieźli już na starcie ;)

Ok, wracamy do pasteli. Pastele rysunkowe – artystyczne możemy podzielić przede wszystkim na rodzaj. Wyróżniamy pastele olejne i pastele suche.
Pastele olejne na pierwszy rzut oka przypominają kredki świecowe. Technicznie jest o drobno zmielony pigment artystyczny, utarty z olejem lnianym.
Powinny mieś gładką, woskową konsystencję. Najlepsze olejne pastele artystyczne rozprowadzają się wręcz w maślany sposób i nie wymagają praktycznie żadnego nacisku. Mają intensywne, wyraziste i kryjące kolory. Pastele olejne mogą być stosowane samodzielnie, tak jak są. Możemy nimi rysować na różnego rodzaju papierach oraz podobraziach. Pozwalają również na tworzenie bardziej malarskich efektów. Pastele naniesioną na płótna malarskie możemy dodatkowo rozprowadzić pędzlem zanurzonym w terpentynie balsamicznej.

Dodatkowo pastele olejne mogą być łączone z malarstwem olejnym! Możemy wykonywać nimi szkic podmalówkowy lub nawet malować nimi elementy na obrazie olejnym.

Pastele suche to w sumie przeciwieństwo pasteli olejnych. Swoją formą na pierwszy rzut oka przypominają kolorową kredę. Są kruche, sypkie, na powierzchni papiery rozcierają się swobodnie zostawiając coś jakby kolorowy puder. Technicznie pastele suche to pigment artystyczny utarty bardzo drobno i sprasowany z suchym spoiwem np. glinkami, gipsem lub kredą. Im lepszej jakości pastel, tym mniejsza ilość spoiwa w stosunku do pigmentu. pastele suche powinny rozprowadzać się miękko, bez konieczności stosowania wyraźnego nacisku. Po. winny łatwo nakładać się na siebie i łączyć. Odwiedzając sklep plastyczny, znajdziemy pastele suche w różnych formach:

– pastele suche w sztyftach (np. Rembrandt)
– pastele suche w drewnianej oprawie – w kredce (Pastel Pencils)
– pastele suche w formie krążków pigmentowych (pastele PanPastel)

2 pierwsze rodzaje nanosimy na papier do pasteli bezpośrednio, bez konieczności użycia narzędzi. Pastele PanPastel nanosimy na papier za pomocą gąbkowych narzędzi, bliźniaczo jak w przypadku nakładania farby za pomocą pędzla. Zwiększa to precyzję i wygodę racy. Ograniczają dodatkowo bałagan i ilość kolorowego pudry który koloruje nasze otoczenie bezkompromisowo w przypadku pracy pastelami suchymi w formie sztyftów. Wszystkie formy pasteli suchych są ze sobą zgodne i kompatybilne. Możemy swobodnie korzystać ze wszystkich jednocześnie.

Jaki papier do pasteli? Ano papier do pasteli powinien być szorstki lub fakturowany. Chodzi o to by nasz kolor miał się na czym zatrzymać. Do pasteli suchych dostępne są aktualnie wykwintne papiery welurowe oraz wyraziste przypominający drobny papier ścierny.

Kolorystycznie mamy ogromną swobodę. Arkusze mogą mieść dowolna kolorystykę, tak aby estetycznie uzupełniały nasz przyszły obraz. Najczęściej wybierane tonacje papierów do pasteli to beże, szarości i brązy, delikatne odcienie zieleni i błękitów.

Na koniec pozostaje nam wspomnieć że zarówno pastele olejne jak i pastele suche powinniśmy na końcu zabezpieczyć. Tak jak obrazy zabezpieczany werniksami, tap pastele zabezpieczamy fiksatywą. Nie ma niestety jednej uniwersalnej, fiksatywa do pasteli olejnych nie zadziała dobrze na pastele suche o odwrotnie… fiksatywa do pasteli suchych nie pomoże pastelom olejnym .

Zastosowanie pasteli suchych w modelarstwie i technikach mieszanych

Nie każdy wie jak szerokie zastosowanie mają popularne suche pastele, które każdy z nas miał okazje poznać już w szkole podstawowej. Naturalnym tokiem myślenia kojarzą się one z rysunkiem kolorowym kruchym sztyftem zachowującym się na kartce papieru podobnie jak kreda na tablicy lub chodniku. Jest to zupełnie słuszny kierunek gdyż jest to ich podstawowe zastosowanie.

Poznając temat nieco głębiej możemy się przekonać że to bardzo atrakcyjne medium rysunkowe jest jednym z bardziej niedocenianych środków artystycznych. Jak wiadomo potrzeba matka wynalazków, z biegiem czasu pastele suche ewoluowały zarówno pod względem formy jak i zastosowania. Dziś na runku mamy dostęp do szerokiej gamy form i kolorów suchych pasteli. Dostępne są w formie cienkiego rdzenia zamkniętego w drewnianej oprawie jak tradycyjna kredka ołówkowa, klasycznych sztyftów o różnych średnicach i przekrojach, najnowszą formą są jednak pastele w formie pigmentowego krążka zamkniętego w plastikowym pudełku – produkt ten zwie się PanPastel.

Wszystkie wyżej wymienione formy pasteli suchych bywają lepszej lub gorszej jakości… produkty szkolne i studenckie zawierają zazwyczaj małą ilość pigmentu i duża ilość wypełniaczy i utwardzaczy. Pastele artystyczne powinny być miękkie, gładkie w konsystencji o drobnym pigmencie.

Jakie możliwości dają nam dziś pastele suche? Otóż w zasadzie nie ograniczone, ogromny wkład w dzisiejszą pastelową wszechstronność miało pojawienie się wspomnianych pasteli suchych PanPastel (dodać należy że są to pastele suche z pułki artystycznej a nawet premium, nie zawierają bowiem żadnych wypełniaczy ani utwardzaczy, mają tez doskonalą światłoodporność). Dzięki ich formie krążków i gamie narzędzi wykonanych ze specjalnej gąbki, aplikujemy kolor w taki sam sposób jak farbę za pomocą pędzla. Dzięki temu powstało wiele artystycznych technik łączonych polegających na użyciu wielu technik przy tworzeniu jednego obrazu np. farb akrylowych lub akwarelowych i pasteli suchych albo markerów lub tuszy. Pastele suche znalazły także zastosowanie w technikach kreatywnych i hobbystycznych jak decoupage oraz scrap booking do tworzenia efektów przetarć i cieniowania.
Ciekawym zastosowaniem o którym należy wspomnieć trochę szczerzej jest zastosowanie pasteli suchych w modelarstwie i produkcji makiet. Jeśli używamy pasteli w sztyfcie będziemy je musieli najpierw pokruszyć na idealnie miałki proszek, jeśli zastosujemy pastele PanPastl ten etap możemy pominąć. Wystarczy nabrać pastele na jedno z narzędzi i nanieść ją na obszar który chcemy pokryć kolorem. W przypadku pokruszonego sztyftu, pył nanosimy za pomocą twardszego pędzla. Pastele suche możemy nanosić na powierzchnie różnego rodzaju, może to być plastik, drewno, metal, tektura itp. Ważnym etapem jest utrwalenie pasteli na powierzchni modelu lub makiety i tu stosujemy klasycznie fiksatywę lub stosujemy rozpuszczalniki typu white spirit lub terpentynę.

Ten pokaz slajdów wymaga włączonego JavaScript.